Koper ogrodowy

   Ta dobrze nam znana roślina ma pierzaste liście i drobne owoce zebrane w baldachimy. I jedne i drugie mają szerokie zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w przemyśle perfumeryjnym.

    Pierwotnie jednak kopru używano głównie do przyrządzania leczniczych herbatek, które podawano niemowlętom dla złagodzenia czkawki lub kolki. 

   Stąd też wywodzi się  jego staronordycka nazwa "dilla", która oznacza: uśpić, uspokoić. Taka herbatka potrafi też "oszukać głód".

W sklepie                                                                  
Najczęściej kupujemy gałązki zielonego kopru w pęczkach. W torebkach dostaniemy także suszony koperek oraz małe, brązowe nasionka - owoce. Latem spotkać można całe łodygi kopru, potrzebne do kiszenia ogórków. Długie, nitkowate młode liście kopru, możemy zasuszyć sami ale ostrożnie i szybko, w temperaturze nie przekraczającej 30 st.C, aby nie utracił olejków lotnych nadających mu przyjemny zapach. Suszony koper należy przechowywać w pojemnikach hermetycznych.

W kuchni                                                                   
Każda część koperku smakuje nieco inaczej. Owoce i baldachimy mają smak ostry, lekko pikantny i korzenny oraz zapach podobny do kminku, ale nie tak wyraźny. Dodaje się je do zaprawy octowej, pikli, a także chleba, ziemniaków i owoców morza. Zielone pierzaste gałązki mają orzeźwiający, lekko cytrynowy smak. Pasują właściwie do wszystkiego, np. do sosów, zup, dań rybnych oraz mięsnych, sałatek i młodych ziemniaków.
Koper dodajemy do już ugotowanych potraw, ponieważ pod wpływem wysokie temperatury traci smak i aromat. Pokrojony koperek świetnie nadaje się do zamrożenia, możemy go również drobno pokroić i zasolić w słoiku.

W lecznictwie                                                              
Napar z liści lub nasion kopru, lekko uspakaja, wpływa korzystnie na układ trawienny i delikatnie obniża ciśnienie krwi. Jest stosowany jako lek przeciw kolce, wzdęciom. Wystarczy wziąć 2 łyżki nasion kopru na szklankę wrzątku, zrobić napar i wypić. Dzięki obecności olejku lotnego, surowiec tego ziela wykazuje działanie odkażające. Stosujemy go również przy czkawce i chronicznych schorzeniach oskrzeli oraz bólach głowy, spowodowanych zatruciem, np.nikotyną. Zaleca się wtedy picie naparu, ale ze zmiażdżonych nasion owoców. Bierzemy 2 łyżki owoców na 1/2 szklanki wrzątku i pijemy 2-3 razy dziennie.

Ciekawostki                                                                      
"Koper używali Babilończycy i Syryjczycy. Rzymianie uważali go za skuteczny środek pobudzający dla gladiatorów. W Grecji jest oznaką zamożności. W starożytnym Egipcie ceniony był za przynoszenie ulgi po ciężkiej pracy, natomiast Biblia wspomina o zastosowaniu kopru jako środka, którym płacono podatki.
Koper był używany także jako antidotum na czary." [1]

"W roku 812 Karol Wielki, który doceniał walory kulinarne i lecznicze kopru (wyciąg z kopru, który ciągle znajduje zastosowanie jako środek działający antyseptycznie, przeciwskurczowo i wiatropędnie), zarządził jego uprawę w swoich włościach. Prażone nasiona miały przyspieszyć zabliźnianie się ran". [2]

[1] ... Źródło: Wikipedia
[2] ... "Rośliny aromatyczne i przyprawowe" - J. Kybal, J. Kaplicka'